-TZOB Genel Başkanı Bayraktar: “Ocak ayından bu yana başta dolu olmak üzere, don, sel, fırtına afetleri ürünlere zarar verdi”
-“Mayıs ayı yağışı, önceki yılların ortalamasının yüzde 79,7,
geçen yıl yağışlarından
da yüzde 47,4 üzerinde gerçekleşti”
-“Üreticilerimiz yaşadıkları afetlerden dolayı yeterli gelir
elde etmekten mahrum
kalıyor. Bu durumdaki çiftçilerimizin üretime devam edebilmeleri için
zararlarının karşılanması ve yeni finansman olanağı sağlanması
zorunluluğu bulunuyor”
-“Bu yıl yaşanan afetler nedeniyle kredi borçlarını
ödeyemeyen çiftçilerin borçlarının ertelenmesi gerekiyor”
-“Arka arkaya afet yaşayan üreticilerimizin biriken borçlarını
erteleme sonrasında
bir defada ödemesi mümkün değildir. Bu durumdaki çiftçilerimizin biriken
kredi borçlarının tamamı faizsiz olarak uzun vadeye yayılarak
yapılandırılmalıdır”
-“Afet yaşayan çiftçilerimizin borçlarının ertelenmesi ve
yapılandırılması konusunu
hükümetimizden talep etmiştik”
-“7143 sayılı kanunla 31 Mart 2018 tarihine kadar olan sosyal
güvenlik prim
borçları yapılandırıldı. Ancak, Nisan, Mayıs, Haziran aylarında afet
yaşayan çiftçimizin bu aylara ait sosyal güvenlik prim borçları da faizsiz
olarak ertelenmelidir”
-“Afetlerden zarar gören üreticilerimizin tarımda kullandıkları
elektrik borçları
ile sulama borçları faizsiz olarak ertelenmelidir”
-“Başbakanlık Afet Fonu ve valilikler tarafından afet yaşayan
çiftçilerimize acil
maddi destek yapılmalıdır”
-“Tarımda bir an önce verim sigortasına geçilmeli, sigorta
primleri makul düzeylere
çekilmelidir”
-“Çiftçimizin yeni sezona rahat girebilmesi ve üretimini
sürdürebilmesi için gübre,
tohum, ilaç gibi girdi yardımı verilmelidir”
-“Afetlerden başta kayısı, buğday, arpa olmak üzere
şekerpancarı, mısır, elma,
armut, erik, kiraz, şeftali, fındık, çilek, üzüm, incir, narenciye, zeytin, ceviz,
badem, Antep fıstığı, nohut, mercimek, kimyon, tütün, ahududu, böğürtlen
gibi ürünlerimiz etkilendi”
-“Biber, fasulye, kabak, soğan, sarımsak gibi sebzelerde de
zarar meydana geldi”
-“Mayıs ayı yağışları ile ülke genelinde beklenen kuraklık riski
ortadan kalktı”
-“Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nin bazı alanlarında bölge için geç
gelen yağışlar, hububatta
kuraklık yaşanmasına neden oldu”
Ankara –
19.06.2018 - Türkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB) Genel Başkanı Şemsi
Bayraktar, iklim değişikliğinin etkisiyle yağış düzeninin bozulduğunu
bildirerek, “doğal afetler çiftçinin peşini bırakmıyor. Ocak ayından bu yana
başta dolu olmak üzere, don, sel, fırtına afetleri ürünlere zarar vermiştir.
Mayıs ayında mevsim normallerinin üzerinde bir yağış görüldü” dedi.
Üreticilerin
yaşadıkları afetlerden dolayı yeterli gelir elde etmekten mahrum kaldığını, bu
durumdaki çiftçilerin üretime devam edebilmeleri için zararlarının karşılanması
ve yeni finansman olanağı sağlanması zorunluluğu bulunduğunu belirten
Bayraktar, şunları kaydetti:
“Bu yıl
yaşanan afetler nedeniyle kredi borçlarını ödeyemeyen çiftçimizin borçlarının
ertelenmesi gerekiyor.
Son yıllarda
üst üste doğal afetler meydana gelmesi nedeniyle çok sayıda çiftçimizin
sıkıntıya girdiğini de görüyoruz. Arka arkaya afet yaşayan üreticilerimizin
biriken borçlarını erteleme sonrasında bir defada ödemesi mümkün değildir. Bunu
gördüğümüz için afet yaşayan çiftçilerimizin borçlarının ertelenmesi ve
yapılandırılması konusunu hükümetimizden talep etmiştik.
Bu
durumdaki çiftçilerimizin biriken kredi borçlarının tamamı faizsiz olarak uzun
vadeye yayılarak yapılandırılmalıdır.
Yapılandırmaya
diğer kamu bankalarına olan borçlar da dahil edilmelidir. Ayrıca özel
bankaların yapılandırmaya katılımı da sağlanmalıdır.
7143
sayılı kanunla 31 Mart 2018 tarihine kadar olan sosyal güvenlik prim borçları
yapılandırıldı. Ancak, Nisan, Mayıs, Haziran aylarında afet yaşayan çiftçimizin
bu aylara ait sosyal güvenlik prim borçları da faizsiz olarak ertelenmelidir.
Afetlerden
zarar gören üreticilerimizin tarımda kullandıkları elektrik borçları ile sulama
borçları faizsiz olarak ertelenmelidir.
Başbakanlık
Afet Fonu ve valilikler tarafından afet yaşayan çiftçilerimize acil maddi
destek yapılmalıdır.
Tarımda
bir an önce verim sigortasına geçilmeli, sigorta primleri makul düzeylere
çekilmelidir.
Çiftçimizin
yeni sezona rahat girebilmesi ve üretimini sürdürebilmesi için gübre, tohum,
ilaç gibi girdi yardımı verilmelidir.”
Şemsi
Bayraktar yaptığı açıklamada, Mayıs ayında ülke genelinde yağışlı bir havanın
hakim olduğunu belirtti. Meteoroloji Genel Müdürlüğü verilerine göre Mayıs
ayında mevsim normallerinin üzerinde yağış görüldüğünü söyleyen Bayraktar,
“Mayıs ayı uzun yıllar yağış ortalaması 49,3 milimetredir. Bu yılki Mayıs ayı
yağış ortalaması 88,6 mm olarak gerçekleşti. Geçen yılki Mayıs ayı yağışı 60,1
mm idi. Mayıs ayı yağışı, önceki yılların ortalamasının yüzde 79,7, geçen yıl
yağışlarından da yüzde 47,4 üzerinde gerçekleşti” diye konuştu.
-Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nde normalin 3 katı yağış-
Mayıs ayı
yağışlarında tüm bölgelerde artış görüldüğüne dikkati çeken Bayraktar, şunları
kaydetti:
“Özellikle
Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nde yağış miktarı, normalin 3 katına yaklaştı. Nisan
ayında son 38 yılın en düşük ikinci yağışını alan bölge, Mayıs ayında ise son
38 yılın en yüksek ikinci yağışını aldı.
Normale
göre en fazla artış yüzde 100 ile Güneydoğu Anadolu Bölgesi ile Ege Bölgesinde
görülürken, bu bölgeyi yüzde 76 ile Doğu Anadolu Bölgesi, yüzde 74 ile İç
Anadolu Bölgesi, yüzde 69 ile Marmara Bölgesi, yüzde 61 ile Karadeniz Bölgesi
ve yüzde 53 ile Akdeniz Bölgesi izledi.
Yeni
üretim sezonunun başladığı Ekim ayından itibaren 8 aylık birikimli yağışlara
bakıldığında, genel olarak yağışlarda normaline göre azalma, geçen yıl
yağışlarına göre ise artış görüldü.
Ekim,
Kasım, Aralık, Ocak, Şubat, Mart, Nisan, Mayıs ayları birikimli yağış 470,5 mm,
normali 491,2 mm, geçen yılın aynı dönem ortalaması ise 415,9 mm’dir. 8 aylık
yağışlarda normale göre yüzde 4,2 azalma; geçen yıla göre ise yüzde 13,1 artış
gözlendi. Mayıs ayının ülke genelinde fazla yağışlı geçmesi ile yüzde 13 olan
yağış yetersizliği yüzde 4,2’ye geriledi.
Birikimli
yağışlar Marmara ve Karadeniz Bölgesinde normallerinin üzerinde iken diğer
bölgelerde azaldı. Normale göre en fazla yağış azalması yüzde 17 ile Güneydoğu
Anadolu Bölgesinde görülürken, bu bölgeyi yüzde 10 ile Ege ve Doğu Anadolu
Bölgesi, yüzde 3 ile İç Anadolu ve Akdeniz Bölgesi izledi. Normale göre yağış
artışı Marmara Bölgesinde yüzde 9 iken, Karadeniz Bölgesinde yüzde 2 oldu.”
-Zarar gören ürünler-
Ocak
ayından bu yana gerçekleşen afetlerinin ülke genelini etkilemese de afetin
yaşandığı ilçe veya köylerde çiftçiye önemli zararlar verdiğine dikkati çeken
Bayraktar, “Yaşanan afetlerden başta kayısı, buğday, arpa olmak üzere
şekerpancarı, mısır, elma, armut, erik, kiraz, şeftali, fındık, çilek, üzüm,
incir, narenciye, zeytin, ceviz, badem, Antep fıstığı, nohut, mercimek, kimyon,
tütün, ahududu, böğürtlen, gibi ürünlerimiz etkilenmiştir. Bu ürünlerin yanı
sıra biber, fasulye, kabak, soğan, sarımsak gibi sebzelerde de zarar meydana
geldi” dedi.
Şemsi
Bayraktar, Ocak-Mayıs ayları arasında bazı ilçelerinde başta dolu olmak üzere
don, sel ve fırtına afetleri nedeniyle ürünlerin zarar gördüğü illeri şöyle
sıraladı:
“Adana,
Adıyaman, Afyonkarahisar, Ağrı, Aksaray, Amasya, Ankara, Antalya, Aydın,
Balıkesir, Batman, Bilecik, Bolu, Burdur, Bursa, Çanakkale, Çankırı, Çorum,
Denizli, Diyarbakır, Edirne, Elazığ, Erzincan, Eskişehir, Gaziantep, Hatay,
Isparta, İzmir, Kahramanmaraş, Kastamonu, Karaman, Kayseri, Kırıkkale,
Kırklareli, Kırşehir, Kilis, Konya, Kütahya, Malatya, Manisa, Mardin, Mersin,
Muğla, Nevşehir, Niğde, Ordu, Osmaniye, Sakarya, Samsun, Siirt, Sivas,
Şanlıurfa, Şırnak, Tekirdağ, Tokat, Uşak ve Yozgat.”
-Kuraklık riski ortadan kalktı-
Ülke
genelinde birinci ürün kışlık hububat ekiminin genel olarak Kasım ayı
itibariyle tamamlandığını ve bitki gelişiminin devam ettiğini belirten
Bayraktar, “Aralık ayına kadar bitkinin ihtiyacı olan yağmurun ve özellikle kar
yağışlarının yeterli düzeyde olmaması, Mart ve Nisan ayı yağışlarının hububat
üretimi için yetersiz kalması bazı alanlarda ürün gelişimin olumsuz etkiledi.
Mayıs ayı yağışlarıyla ülke genelinde beklenen kuraklık riski ortadan kalktı.
Ancak, Güneydoğu Anadolu Bölgesinin bazı alanlarında bölge için geç gelen
yağışlar hububatta kuraklık yaşanmasına neden oldu” dedi.
-İl ve ilçelerde meydana gelen hasarlar-
Mayıs ve
Haziran ayında afet yaşanan il ve ilçelerde meydana gelen hasarlar şöyle:
Antalya/Demre: Yaşanan dolu afeti 350-400 dekar
alanda bulunan cam ve plastik seralara zarar verdi. Cam seralarda camlar
kırılırken, plastik seraların örtüleri yırtıldı. Sera içinde ürün bulunmaması
zararın boyutunu azalttı.
Antalya/Kumluca: Dolu yağışından çoğunluğu
narenciye olmakla birlikte, seraların da içinde yer aldığı yaklaşık 10-12 bin
dekar alanda zarar oluştu. Cam seralarda camlar kırılırken, plastik seraların
örtüleri yırtıldı. Sera içinde ürün bulunmaması zararın boyutunu azalttı.
Dalında ürün bulunan narenciye bahçelerinde ürünler önemli düzeyde zarar gördü.
Antalya/Finike: Dolu afetinden yaklaşık 20 bin
dekar alanda bulunan narenciye bahçeleri ile yaklaşık 250 dekar alanda seralar
zarar gördü. Cam seralarda camlar kırılırken, plastik seraların örtüleri
yırtıldı. Sera içinde ürün bulunmaması zararın boyutunu azalttı. Dalında ürün
bulunan narenciye bahçelerindeki ürünlerde önemli zarar meydana geldi.
Ankara/Polatlı: Gerçekleşen dolu yağışı yaklaşık
100-120 bin dekar alanda buğday, arpa, soğan, şekerpancarı ürünlerine zarar
verdi.
Ankara/Şereflikoçhisar: İlçede görülen dolu
yağışı, Çalören, Karabük, Kadıncık, Yeşilyurt, Büyükkışla, Bağobası, Fadıllı,
Doğankaya, Çayırönü ve Akın mahallelerinde 20 bin dekar alanda arpa, 10
bin dekar alanda buğday, 7 bin dekar alanda nohut, 3 bin dekar alanda kimyon ve
4 bin dekar alanda mercimek olmak üzere toplam 44 bin dekar ekili alana zarar
verdi. Dolu yağışı ürünlere yüzde 40 ile yüzde 80 arasında değişen oranlarda
zarar verdi.
Ankara/Bala: İlçede Ahmetçayır,
Yeniyapançarsak, Yöreli, Yeniköy, Koçyayla, Afşar, Derekışla, Sırapınar,
Yeniyapanşeyhli ve Abazlı mahallelerinde etkili olan dolu ve selden etkilenen
ekili arazinin 200 bin dönüm olduğu tahmin ediliyor. İlçede genel olarak
hububat zarar gördü.
Ankara/Gölbaşı: İlçede yaklaşık 22 mahallede
etkili olan dolu ve selden etkilenen ekili arazinin 100 bin dönüm olduğu tahmin
ediliyor. Buğday ve arpada yüzde 40’dan yüzde 100’e varan oranlarda zarar
tahmin ediliyor.
Ankara/Haymana: Mayıs ayında gerçekleşen
aşırı yağış ve selden dolayı 50-55 bin dekar alanda ekili buğday, 10-15 bin
dekar alanda arpa, 1000 dekar alanda nohut ve kimyon ürünlerine zarar verdi.
İlçede ayrıca yağışların beklenen dönemlerde gerçekleşmemesiyle hububatta kuraklıktan
dolayı da zarar oluştu.
Sakarya/Merkez-Serdivan: Merkez ve Serdivan
ilçesinde gerçekleşen aşırı yağış yaklaşık yüzde 70’i mısır olmak üzere ekili
sebzelere zarar verdi. Gökçeören gölü etrafında yaklaşık 10 bin merkezde 5 bin
dekar alanda zarar oldu. Ekili olan alanlar bozulup yeniden ekim yapıldı.
Sakarya/Erenler: Gerçekleşen aşırı yağıştan
dolayı mısır, fasulye, kabak, şekerpancarı gibi ürünlerin ekili olduğu
alanlarda zarar meydana geldi.
Sakarya/Ferizli: Mayıs ayında yağışların
arka arkaya yağması sonucu özellikle mısır ekili bazı alanlar bozularak yeniden
ekim yapıldı.
Sakarya/Karapürçek: İlçede yüzde 90 oranında
fındık tarımı yapılmaktadır. Mayıs ayında gerçekleşen fırtınadan dolayı
fındıkta yüzde 30-40 oranında zarar meydana geldi. Sigortası olanlar
başvurularını yaptı.
Sakarya/Kocaali: Mayıs ayında gerçekleşen
fırtınadan dolayı fındıklarda zarar görüldü. Hasar tespit çalışmaları devam
ediyor.
Sakarya/Pamukova: Mayıs ve Haziran ayında
gerçekleşen dolu ürünlere zarar verdi. İlk tespitlere göre, 19 Mayıs 2018
tarihinde gerçekleşen dolu yağışı, 1000 dekar alanda sebzeye, 50 dekar alanda
kiraza zarar verdi. 6 Haziran 2018 tarihinde gerçekleşen dolu ise 6 bin 500
dekar alanda üzümde, 2 bin dekar alanda zeytinde, 200 dekar alanda kabakta ürün
zarar gördü.
Sakarya/Karacasu: İlçede Haziran ayında iki ayrı
tarihte gerçekleşen dolu tarım ürünlerine zarar verdi. Yaklaşık 34 bin dekar
alanda özellikle zeytin, tütün, incir ve biberlerde yüzde 60 ile yüzde 90
arasında değişen oranlarda zarara neden oldu.
Bursa/Kestel: Kestel İlçesi’nin Aksu ve Seğmen
mahallelerinde dolu afetinden armut ve şeftali ürünlerinde zarar meydana geldi.
Ürünler pazar değerini kaybetti.
Bursa/İznik: Erik, kiraz ve şeftalide doludan
zarar meydana geldi.
Bursa/Yenişehir: 61 mahallenin 4’ünde tohumluk
mısır, biber, fasulye, elma ve şeftalide dolu zararı görüldü.
Bursa/Osmangazi: Gerçekleşen yağış ve dolu bazı
köylerde tarım alanlarını olumsuz etkiledi. Armut, üzüm, incir, ahududu,
böğürtlen, çilek, kiraz ürünlerinde zarar meydana geldi. Doğanca köyünde Cuma
günü gerçekleşen aşırı yağış köyde sele dönüşerek armut, üzüm ve incir
ürünlerine zarar verdi.
Malatya/Hekimhan: Kayısıda doludan yüzde 60 hasar
meydana geldi. Meyve dökümlerinin yanı sıra kalite kaybı görüldü.
Malatya/Yeşilyurt: Malatya'da etkili olan dolu
yağışının kayısıda genel olarak yaklaşık yüzde 30-40 rekolte, yüzde 80 de
kalite kaybına yol açtı.
Malatya/Darende: Dolu yağışı Darende’de de yüzde
25 düzeyinde hasara neden oldu. Malatya genelinde bu oranın yüzde 25-30 oldu.
Malatya/Battalgazi: Battalgazi’de de meydana gelen
dolu yağışı kayısıda yüzde 30 kayba yol açtı.
Mersin/Mut: Mayıs ayında gerçekleşen aşırı
yağış ve dolu ilçede 15 bin dekara alanda Antep fıstığı, elma, zeytin, ceviz,
badem, üzüm ve kayısı bahçelerine zarar verdi. Kayısının yüzde 50’sinin hasat
edilmiş olması ve kalanının da bir kısmında etkili olması kayısı da zararın
boyutunu azalttı. 1 köyde 4 bin dekar alanda Antep fıstığı ve zeytinlerde zarar
görüldü. Diğer yayla köylerinde ise 11 bin dekar alanda elma, ceviz, badem ve
üzümlere zarar verdi.
Eskişehir: Dolu yağışı Tepebaşı ilçesinde
Zincirlikuyu, Aşağısöğütönü ve Sakintepe mahallelerinde 20 bin dekar arazide
ekili ve hasada gelmiş yeşilliklerin bir kısmına zarar verdi.
Kırşehir/Kaman-Çiçekdağı-Boztepe: Kaman,
Boztepe, Çiçekdağı ilçelerinde gerçekleşen aşırı yağış ve dolu yağışı buğday,
arpa ve şekerpancarına zarar verdi.
Kastamonu/Taşköprü: Taşköprü’de meydana gelen dolu
yağışı sarımsaklarda zarara yol açtı.
Muş/Korkut: İlçede yaşanan aşırı yağış ve dolu
afetinden 690 adet arı kovanı, 1 büyükbaş, 10 küçükbaş hayvanın telef olmuş,
1500 dekar alanda ekili olan buğday zarar görmüştür.
Sivas/Gürün: Dolu yağışı buğday başaklarında
zarar yol açtı.
Bayraktar,
doğal afet yaşanan Kahmanmaraş’ta 3, Muş’ta 2, Ankara’da 1, Balıkesir’de 1 kişi
olmak üzere 7 vatandaşın sel nedeniyle hayatını kaybettiğine dikkati çekerek,
hayatını kaybedenlere Allah’tan rahmet, yakınlarına başsağlığı diledi.